زبان برنامه نویسی C چیست?
سی یکی از زبان های برنامه نویسی محبوب و قدرتمند است که تعداد زیادی برنامه نویس رو به سمت خود جذب کرده است. زبان سی را میتوان پدر زبان برنامه نویسی سی پلاس و پدربزرگ زبان سی شارپ دونست. زبان های جاوا و سی پلاس پلاس بر پایه سی نوشته و ایجاد شده اند.
زبان برنامه نویسی سی یک زبان همه منظوره، سطح میانی، ساخت یافته و دستوری است. یکی از مزیت های زبان سی، عدم وابستگی به سخت افزار یا سیستم عامل خاصی است.
تاریخچه زبان برنامه نویسی C
پدر یا پایه زبانهای برنامه نویسی ‘ALGOL’ است. این زبان نخستین باز در سال 1960 معرفی شد. ‘ALGOL’ در کشورهای اروپایی در مقیاس بزرگی استفاده می شد. ‘ALGOL’ مفهوم برنامه نویسی ساختاریافته را به انجمن توسعه دهندگان (دولوپر) معرفی کرد. در سال 1967، زبان برنامه نویسی جدیدی بنام ‘BCPL’ که مخفف زبان برنامه نویسی ترکیبی پایه (Basic Combined Programming Language) است معرفی گردید. BCPL را مارتین ریچاردز مخصوص نوشتن نرم افزارهای سیستمی طراحی و توسعه داده بود. این نقطه آغازین عهد زبانهای برنامه نویسی بود. تنها پس از سه سال، در سال 1970 زبان برنامه نویسی جدیدی بنام ‘B’ توسط کن تامپسون معرفی شد که شامل ویژگی های متعدد ‘BCPL’ بود. این زبان برنامه نویسی تحت سیستم عامل یونیکس در آزمایشگاه های بل و AT&T ساخته شد. هم ‘BCPL’ و هم ‘B’ زبان های برنامه نویسی سیستمی بودند.
در سال 1972، دانشمند بزرگ علوم کامپیوتر، دنیس ریتچی ، زبان برنامه نویسی جدیدی به نام C را در آزمایشگاه های بل ساخت. این زبان از زبانهای برنامه نویسی ‘ALGOL’ ، ‘BCPL’، و ‘B’ ساخته شده بود. زبان برنامه نویسی C شامل تمام ویژگی های این زبان ها و همچنین مفاهیم اضافی دیگری بود که آن را از دیگر زبان ها مجزا می ساخت.
کاربردهای زبان C
زبان برنامهنویسی C استفادههای گستردهای در سطح دنیا دارد. یادگیری این زبان انتخاب بسیاری از کسانی است که قصد دارند برنامهنویسی را شروع کنند و برنامهنویسان حرفهای نیز گاهی نیاز به یادگیری آن پیدا میکنند. مهمترین زمینههایی که C در آنها به کار گرفته میشود عبارتند از:
- برنامهنویسی برای درایورها (خصوصا درایور شبکه)
- کار با پایگاه داده
- برنامههای مدرن
- ابزارهای کاربردی روزمره
- اسمبلرها
- ساخت سیستم عامل
- ساخت کامپایلرها
- ساخت بازیهای کامپیوتر و موبایل
- روباتیک
- سیستمهای اتوماتیک برقی
- و هزاران کاربرد دیگر
برای آگاهی از کاربردی بودن گسترده این نرمافزار و سلطه آن بر جهان نرمافزار کافی است شما را با پروژههای معروفی که توسط C نوشته شدهاند آشنا کنیم:
- سیستمعامل ویندوز: بله! محبوبترین و کاربردیترین سیستمعامل جهان (با تصاحب بیش از 90 درصد سهم از بازار سیستم عامل دنیا!) وجود خود را مدیون زبان C است.
- لینوکس: محبوبترین سیستمعامل نزد متخصصان رشتههای مرتبط با کامپیوتر و برنامهنویسان نیز حاصل کار در C است.
- سیستمعاملهای موبایل: درصد بالای کد اندروید، آیاواس و ویندوز موبایل نیز در C نوشته شده است.
- پایگاههای داده: SQL و Oracle Database کاملا با زبان C نوشته شدهاند. پایگاههای داده نقشی اساسی را در دنیای مدرن ایفا میکنند و اساس پیشرفت کسبوکارهای الکترونیک بهحساب میآیند.
- سیستمهای الکترونیک داخلی یخچال، ماشین، ساعت، چراغهای تایمردار و…
این مثالها ثابت میکنند که بدون C دنیای امروز تقریبا از کار خواهد افتاد! ابتداییترین امکاناتی که در طول روز زندگی شما را سادهتر میکنند، از کامپیوتر و موبایل تا یخساز یخچال، حاصل کدزنی در C هستند. بعضی از متخصصان با تکیه بر همین مثالها مدعیاند که «زبان C بر دنیای نرمافزار سلطنت میکند».
ویژگی های زبان برنامه نویسی C :
- یک زبان چند منظوره است
- تاثیر گذارترین زبان برنامه نویسی در دنیای کامپیوتر است
- یک زبان ساخت یافته و قابل حمل است
- زبان برنامه نویسی سیستم است
- زبان کوچکی است و تعداد کلمات کلیدی آن انگشت شمار است
- یک زبان برنامه نویسی سطح میانی است
- دارای سرعت، قدرت و انعطاف پذیری بالایی است
- هیچ محدودیتی را برای برنامه نویس به وجود نمی آورد
- نسبت به حروف حساس است و تمام کلمات کلیدی این زبان با حروف کوچک نوشته میشوند
- در محیطهای توسعه دهنده مجتمع (Integrated Development Envoirements) صورت میگیرد
آینده شغلی برنامه نویسی C
اگر به زبان C مسلط باشید میتوانید از تدریس آن درآمدزایی کنید. مکتبخونه هم امکان یادگیری و هم امکان یاددهی این زبان را برای شما فراهم کرده است. این زبان بهدلیل محبوبیت و کاربردی بودن، مشتاقان زیادی در بین علاقمندان به برنامهنویسی دارد. دلیل این اشتیاق، وجود فرصتهای شغلی گسترده و متنوع در گروههای نرمافزاری و شرکتهای مختلف است. در حال حاضر بسیاری از شرکتهای ایرانی و خارجی برای پست برنامهنویس یا یکی از اعضای تیم برنامهنویسی خود، بهدنبال برنامهنویس مسلط به C میگردند.
چند نکته کلیدی در زبان برنامه نویسی C :
- دستورات به ; ختم می شوند
- دستورات یا چیزایی که بعد از // هستن خونده نمی شوند
- در هر سطر هم میتوان چند دستور نوشت
- حداکثر طول هر خط 255 تا است
- زبان C بین حروف بزرگ و کوچک فرق میزاره مثلا void با VOID فرق دارد
کلمات پر تکرار در زبان برنامه نویسی C :
- auto
- double
- int
- struct
- break
- else
- long
- switch
- case
- enum
- register
- typedef
- char
- extern
- return
- union
- const
- float
- short
- unsigned
- continue
- for
- signed
- void
- default
- goto
- sizeof
- volatile
- do
- if
- static
- while
- restrict
مزایا ومعایب زبان C
مزایا | معایب |
قدرتمند و بهینه | پشتیبانی نکردن از شی گرایی |
قابلیت حمل | عدم توانایی در نشان دادن خطاهای هر خط بعد از نوشته شدن (پس از اجرای برنامه تمام خطاها گرفته میشوند) |
توابع پیشفرض گسترده | پشتیبانی نکردن از مفهوم Namespace |
قابلیت گسترش زبان با اضافه کردن کتابخانه و ماژول توسط کاربر | ناتوانی در اصلاح خودکار اشکالات ساده کد |
سطح میانی (سطح پایین نیست) | نداشتن تابع سازنده یا ویرانگر construtor and destructor |
برنامهنویسی ساختار یافته | سطح پایین از نظر انتزاعی بودن |